Jednodniowe posty

Post w dzień Podwyższenia Krzyża Pańskiego.

Ożywiający Krzyż Pański napomina nam o dobrowolnych, zbawiennych za nas cierpieniach i śmierci Pana naszego Jezusa Chrystusa. W ten dzień, przenosząc nasze myśli do tak smutnych wydarzeń, mających miejsce na Golgocie, patrząc na nasz udział w cierpieniach i śmierci ukrzyżowanego za nas Pana i Zbawiciela, Cerkiew ustanowiła post, który przywołuje nas do pokuty i świadkuje o naszym, żywym udziale w cierpieniach i śmierci Pana.

W ten dzień Podwyższenia Ożywiającego Krzyża Pańskiego zezwala się na spożywanie warzyw i roślinnego masła.

„Sera, jajek i ryby nie wolno nam spozywać”

napisane jest w regule cerkiewnej.

Post w dzień Ścięcia głowy świętego Jana Poprzednika Pańskiego.

Oddając cześć postom, cierpieniom i śmierci Pana i świętych Jego, Cerkiew ustanowiła post w dzień Ścięcia głowy Jana Poprzednika i Chrzciciela Pańskiego, wielkiego postnika, jedzącego na pustyni szarańczę i dziki miód.

„Godne jest, abyśmy w ten dzień byli zasmuceni, i nie dogadzali swojemu ciału, na wzgląd na postne życie świętego, i na wzgląd na „brudne” zabójcze przelanie krwi jego od Heroda. Głowa Poprzednika Pańskiego została ścięta na urodzinowym obiedzie, gdzie był też cudzołożny taniec tańczącej, i dogadzanie ciału, i zabijanie, przelewanie krwi różnych zwierząt: i nam niegodne jest spożywać w ten dzień cokolwiek pochodzącego od zwierząt, z których krew się wylewa, ani też spożywania ryb, albowiem i one krew mają, chociaż i w wodzie żyją, i spożywania od stworzeń żyjących, aby nie stać się udziałowcem Heroda, który dogodził swemu ciału. Jak więc możemy uczcić czczone ścięcie Chrzciciela? Czy powinniśmy więc spożywać mięso albo inne smaczne jedzenie? On żył w pustyni, bez wody, bez trawy: nie jadł ani chleba, ani stołu też nie miał! Czy pił wino? On nigdy nie pił wina, ani innego świeckiego picia! I tak, bracia, serdecznie uczcijmy dzień ten modlitwą i postem.”

Post 11 września ustanowiony jest razem ze świętem, a jego początek sięga jeszcze pierwszych czasów Cerkwi chrześcijańskiej. Reguła Saby Uświęconego potwierdza fakt trwania tego postu od dawien dawna, i na fundamentalnych przekazach mówi się, że post w dzień Ścięcia głowy Jana Poprzednika Pańskiego

„Został zapoczątkowany przez świętych ojców”.

Post w dzień Ścięcia głowy Jana Poprzednika Pańskiego powinien opierać się, według cerkiewnej reguły, na powstrzymywaniu się nie tylko od mięsa i nabiału, ale również i od ryb, a jedzenie powinno składac się z

„Oleju, warzyw albo tego, co ofiaruje nam Bóg z tego”.

Post w przeddzień Bogo-Objawienia Pańskiego (w przeddzień Chrztu Pańskiego).

Post w przeddzień święta Bogo-Objawienia Pańskiego, jak również w przeddzień Narodzenia Chrystusa, od niepamiętnych czasów nazywa się również „soczelnikom”, i dlatego w całości jest to stary chrześcijański post. W IV wieku o nim napominają w świętych pismach Filister, zmarły w 387 roku, i Teofil z Aleksandrii (385 – 412). Skala rozpowszechnienia się postu była gównie przyczyną przyjęcia przez pogan chrztu w wigilię święta Bogo-Objawienia i przyjęcie Eucharystii przez nowo ochrzczonych w te wielkie święto, albowiem przygotowanie chrześcijan do przyjęcia sakramentów zawsze szło w parze z modlitwą i postem. Kwestia ochrony postu w wigilię Bogo-Objawienia wiąże się również z faktem zwyczaju, przejętego od wieków, dotyczącego uświęcania wody. Dopiero po uświęceniu wody i udzielonym błogosławieństwie (pokropieniu wodą) oraz przyjęciu Eucharystii można było przyjmować pokarm.

W „soczelnik”, w wigilię święta Chrztu, kiedy należy oczekiwać na święconą wodę, nakazuje się spożywać jedzenie, tak jak i w Bożonarodzeniowym poście, raz na dzień. Według reguły Cerkwi zezwala się na jedzenie z olejem. Nie zezwala się na spożywanie sera i pochodnych, ryb i oczywiście mięsa.